جغرافیا و فرهنگ

 
شهرستان گناباد در امتداد محور گردشگری تربت حیدریه به سمت جنوب استان واقع گردیده است. شهر گناباد در اقلیم خشک و نیمه صحرایی حاشیه کویر قرار دارد. قنات‌های گناباد همه از دامنه براکوه ریشه می‌گیرد براکوه تمامی بخش کاخک را در بر می گیرد که آب و هوای کوهستانی و سرد دارد و از دشت یا فلات گناباد سردتر است. شواهد بر جای مانده از جمله اتلال و محوطه های باستانی نشان از استقرار و زندگی انسان از دوران پیش از تاریخ در این ناحیه دارد. قنات قصبه گناباد که برخی احداث آن را به بهمن پسر اسفندیار نسبت می دهند، نشان از آبادانی و رونق این ناحیه در ادوار دیرین دارد. از سوی دیگر در روایات شاهنامه نیز گناباد عرصه جنگ و حماسه در دوره اساطیری بوده است و از برخی مناطق آن نیز در این اثر حماسی نامبرده شده است. این شهر در صدر اسلام با نام «جنابد» به تمدن عصر اسلامی راه یافته و به استناد نوشته های تاریخ نگاران و جغرافی نویسان از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار بوده است.